Hoe gaan kantoren met corona als permanente situatie om. Gaan ze beleid maken op half thuis/ half kantoor? Gaan ze kantoor- vastgoed afstoten? Hybride werken heeft ook zo zijn eigen issues. En…als corona een endemie wordt, is dan de kantoortuin nog een ideaal ding?
Recent onderzoek aangetoond dat de onderlinge contacten door werken in een kantoortuin afnemen i.p.v. toenemen! : At two Fortune 500 firms that transitioned from cubicles to open offices, face-to-face interactions dropped by 70%. ).
Hoe bewaar je de sociale cohesie binnen je kantoor? Ook bij hybride werken een issue.
Hoe doe je je marketing en acquisitie in deze tijd? Natuurlijk is er enorm veel mogelijk met social media, maar de human touch? Die hoort er toch ook echt bij.
War on talent; niet alleen op mn medewerkers niveau, maar ook voor staffunctionarissen.
Uitstekende sociale vaardigheden, pro- actief zijn, heel creatief zijn. Tijd maken voor bestuderen tech ontwikkelingen. Je daarin permanent blijven scholen. Niet over laten aan een techie binnen kantoor. Je moet het zelf doen en snappen. Blijf over de grens van NL heenkijken. Wat doet Engeland, Amerika, India om maar wat te noemen. Raadpleeg ook actief de jonge advocaten van je kantoor. Al in mijn boek ‘Yoga in je Toga’ pleitte ik voor een gemengd samengestelde kantoor- denktank. Dus beslist niet alleen een klus voor de maatschap, maar alle geledingen doen mee. Dat vind ik ruim 12 jaar later nog steeds een goed advies. Zet er af en toe ook eens een relatieve buitenstaander bij en verdiep je in de manier waarop je creatieve ideeën genereert. Overigens… recent onderzoek van de Georgetown Law school laat zien dat steeds minder advocaten tijd willen maken voor non- billable activiteiten als acquisitie/ business development/ scholing. Nogal logisch, als uiteindelijk de declarabele uren alleen maar tellen. Kantoren zullen er dus ook over moeten nadenken hoe ze non billable, maar strategisch zeer belangrijk werk belonen en waarderen. En alleen overlaten aan de staf? In zelfde Georgetown onderzoek staat dat staffers ook steeds moeilijker te vinden zijn, mede doordat zij binnen kantoor vaak als tweederangs burgers worden behandeld. Een pijnlijk maar waar feit. Dus voordat je het niet declarabele werk aan staffunctionarissen overlaat, zorg dan eerst dat die een goede inbedding en statuur binnen kantoor krijgen.
Het trusted advisor zijn blijft van groot belang. Werk actief mee aan secondments, laat je advocaten naar de cliënt gaan voor zover dit kan.
Wees bereid kritisch te zijn naar je eigen kantoor business model; investeer je genoeg in nieuwe ontwikkelingen (incl legal tech) of ben je alleen maar bezig een winstaandeel te optimaliseren? Ben je bereid daar vernieuwend in te zijn, dan ligt er arbeidsmarkttechnisch een nieuwe groep mensen voor je open. Niet iedere advocaat is geïnteresseerd in het beste winstaandeel.
Ben je werkelijk bereid iets te gaan doen aan werkklimaat, 24/7 werkwijze.
Kun je je advocaten leren betere managers te worden en betere ondernemers Veel 24/7 werkdruk wordt veroorzaakt doordat (ook de beste) partners gewoon overal ‘ja’ op zeggen en alles benaderen alsof er binnen een dag antwoord op moet komen. Daarmee jaag je je eigen mensen onnodig over de kling en mede daardoor is het medewerkersverloop veel te groot.
Hoe vaak ik niet zie dat men een zwangerschap op ongeveer dag 1 voordat het verlof begint opvangt… Dat aankomende zwangerschapsverlof was toch al langer bekend!? Het geeft onrust als je daar niets voor regelt. Dit zijn zaken waar je medewerkers naar kijken; ben je er als verantwoordelijk partner het werk goed te managen?
De sociale advocatuur staat ernstig onder druk. Er zijn te weinig jonge mensen die hiervoor kiezen en de ervaren sociaal advocaten haken af. In het algemeen kan de advocatuur wat te commercieel worden waardoor veel burgers hun recht niet kunnen halen. Er kan een ‘Verelendung’ komen ; grotere tweedeling advocatuur, bepaalde minder aantrekkelijk specialismen als bijvoorbeeld kennis van schuldsanering of jeugdstrafrecht verdwijnen bijkans.
De top zal het goed blijven doen, ook al wordt die misschien iets smaller.
Zorgelijk dat nieuwe Minister van Justitie en andere bewindslieden op departement geen juristen zijn, maar ook geen ervaring in juridische wereld hebben. Kwesties als georganiseerde criminaliteit/ drugshandel hele grote issues. Verminderende waardering voor gezag. Onjuiste info verstrekking, desinformatie. Hele grote issues. Je bent natuurlijk wel een beetje op voorsprong als je het OM/ de RM en advocatuur goed begrijpt.
Orde zou meer een voortrekkersrol kunnen vervullen in maatschappelijke discussies en ter ondersteuning van de advocatuur. Ook om ze door de uitdagingen van deze tijd heen te loodsen. De Orde is weliswaar een publiekrechtelijk orgaan maar het is niet verboden een wat pro-actievere rol te vervullen.
Reviewen van advocaten zal meer gebeuren, soort Booking sites. Terwijl het voor cliënten (afgezien van bedrijfsjuristen) moeilijk is te beoordelen van een advocaat goed doet. Overigens is gebleken dat goedkope HEMA alternatieven het ook niet halen.
Groot, ook zeer ten goede hoor. Ik weet nog dat ik gesprek met een grote kantoren medewerker had in april 2020. Die vertelde dat in februari de thuiswerkdiscussie snel beëindigd was geweest: ‘doen we niet, alleen in nood’. Twee maanden later waren de kaarten heel anders geschud. Alles kon. Heeft dus tot een doorbraak geleid. Ook Amerikaanse rapporten vanuit de advocatuur laten zien dat de advocatuur een razendsnelle omslag maakte naar thuiswerken en dat dit vrijwel zonder problemen is gelopen.
Anderzijds kwam ik ook eerste jaars advocatuur en notariaat tegen die nog nooit naar een zitting waren geweest, maar ook niet actief bij besprekingen met cliënten waren betrokken. Het gebrek aan HR vaardigheden van sommige partners werd nu soms wel heel schrijnend. Hoe kun je je mensen zo veronachtzamen?! Ook de 24/7 werksituatie was vanuit huis amper vol te houden. Sommige kantoren hebben dit heel goed opgevangen. Maar er is behoorlijk wat verloop geweest. Ook Amerikaans onderzoek laat zien dat verloop van medewerkers m.n. bij de grotere kantoren in corona tijd groot is geweest.
Een visie ontwikkelen samen met kantoorbreed team, niet top down. Zie hierboven. Bedenk per team, per sectie of met representatieve vertegenwoordiging een nieuwe strategie voor hybride werken. Voor handhaven verbinding met kantoor, ook als je thuis werkt.
Lees het Lawyer Well Being report van de Amerikaanse ABA; hoe geef je invulling aan behoefte aan zingeving/ doel waaraan je kantoor werkt. Hoe houd je de mensen op de been (al helemaal in corona tijd als al het ‘leuke’van de advocatuur naar de achtergrond verdwijnt.
Kijk naar Gouden Zandlopers. Wat hebben de winnaars ontwikkeld? Wat kun je daarvan leren? Kijk voorts over de grens, niet alleen van je eigen beroep maar ook van je eigen land.
Bijvoorbeeld, wat doen de medische beroepen of architecten met thuiswerken en flexibilisering?
Neem een uur per week tijdens kantooruren ‘vrij’. Hoe zit het met je marketing &acquisitieplannen? Heb je je social media bijgewerkt? Houd je je aan je eigen strategie? Ben je druk met ‘rotzooi ‘(stress/ uren afschrijven/ achter nota’s aan) of ben je druk met de ‘goede’ cliënten? Liever minder en goed, dan veel met allerlei extra problemen er omheen.
Lees het onderzoek van de Georgetown University over de ontwikkelingen in de arbeidsmarkt en ‘the war on talent’. Betere salarissen helpen niet, dat is niet primair wat de starter interesseert; maar wat is de binding met het kantoor? Wat is het diepere/ achterliggende drijfveer van je kantoor? En wat is daarvan de aantrekkingskracht voor aanstormend talent. Is een woord als ‘rechtvaardigheid’ springlevend of is dat theorie. Zeggen dat je flexibel kunt werken en work life balance waardeert is niet genoeg. Wat doe je echt?
Veel startende kantoren zien eruit als een groep vrienden, d.w.z. ongeveer zelfde achtergrond, leeftijd. Dat is allemaal erg gezellig, maar niet slim. Je bent met z’n allen tegelijk oud en doordat je het snel met elkaar eens bent (want je lijkt nogal op elkaar) is er ook weinig tegengeluid en weinig vernieuwende inbreng.
Weten wat legal design is, inbreng van jongeren (mogen ook studenten zijn die stage lopen), een onderlinge band, een gemeenschappelijk gedragen doel. Uiteraard in een tech omgeving, maar alleen tech is niet voldoende. Een goede visie op work life balance en daar vorm aan weten te geven.
Hoe regel je acquisitie en business development, wetende dat professionals zelf er steeds minder zin in hebben. Maar wie zorgt en bewaakt er dan dat het goede werk binnenkomt. Legal Tech is een hygiëne factor en investeringen moeten worden gedaan door tijdelijk winstdelen kleiner te houden. Als het goed is komt er meer tijd vrij voor het ‘echte’ werk dat er toe doet en waar dus toegevoegde waarde geleverd kan worden. Maar om te zorgen dat je de goede cliënten hebt, is een voortdurende aandacht voor acquisitie en business development nodig. En als je dit gaat uitbesteden aan staffunctionarissen…prima. Maar zorg dat die zich geen tweederangs burgers voelen. Ze zijn anders zo weer vertrokken. Zie ook report on the State of the Legal Market van de Georgetown University
En qua kantoorinrichting. Echt die hippe kantoortuin? Of gewoon fijne kamers voor de professionals eventueel met doorkijk wanden. Al was het maar om te zorgen dat mensen meer bij elkaar binnen lopen…
Dit artikel maakt deel uit van een reeks artikelen in het kader van het 25-jarig jubileum van Balieplus. Klik hier om alle artikelen te lezen.
Le Tableau is in 2005 opgericht door Christ’l Dullaert en Rob Maaswinkel. De naam Le Tableau is ontleend aan het tableau bij de rechtbank, daar staan beëdigde advocaten geregistreerd.
Christ’l is naast haar Le Tableau werkzaamheden columnist bij De Jurist, heeft de nodige management boeken op haar naam en in 2021 verschijnt haar eerste roman, Zondeval op de Zuidas (gaat natuurlijk over een advocaat).
punten
